آدیپیک اسید (Adipic acid) که با نام های دیگری مانند آدیپیک اسید، آسا پیک، آسیفلوکتین، هگزانوئیک اسید و آستین نیز شناخته می شود، پودری سفید و کریستالی شکل است که خاصیت اسیدی ضعیفی دارد و یک ماده ترش مزه است. این ماده عمدتا در تولید نایلون مورد استفاده قرار می گیرد. از آدیپیک اسید با عنوان اسید چرب زنجیره متوسط نیز یاد می شود. 

این ترکیب را به طور طبیعی در چغندر قند می توان پیدا کرد. اما تولید آن از این روش صرفه اقتصادی نداشته و به حجم بالایی از چغندر قند و صرف هزینه زیادی نیاز دارد. 

از مشخصات فنی آدیپیک اسید با فرمول شیمیایی C6H10O4 می توان به این موارد اشاره کرد: بی بو، نقطه ذوب ۱۵۲٫۱ درجه سانتی‌گراد، جرم مولی ۱۴۶٫۱۴ گرم بر مول، نقطه جوش ۳۳۷٫۵ درجه سانتی‌گراد، ویسکوزیته ۴٫۵۴ سانتی متر جیوه و نقطه اشتعال ۱۹۶ درجه سانتی گراد. 

آدیپیک اسید حلال در آب بوده و یکی از مهم ترین اسید دی کربوکسیلیک هایی است که به صورت گسترده ( تولید دو میلیون پانصد هزار تن در جهان) در صنایع مورد استفاده قرار می گیرد. 

نحوه تولید آدیپیک اسید

روغن KA که از ترکیب دو ماده سیکلوهگزانون و سیکلوهگزانون به دست می آید، بر اثر اکسید شدن با نیتریک اسید ماده ای با نام آدیپیک اسید را تولید می کند. در طی این واکنش ها مواد دیگری نیز تولید می شود مثل اکسید نیتروژن، گلوتاریک اسید و سوکسینیک اسید. 

نیتروژن یکی از گازهای گلخانه ای است که اثرات مخربی بر لایه اوزون دارد. به همین خاطر در زمان تولید آدیپیک اسید، N2 را به O2 تبدیل می کنند. 

کاربردهای آدیپیک اسید

صنایع غذایی:

این اسید به دلیل داشتن مزه ترش، به عنوان یک طعم دهنده به آب میوه ها، محصولات لبنی، برخی از ادویه ها، ترشی، آبنبات و پودر ژله مورد استفاده می شود. این ماده دلیل ترش مزه بودن اسیدهای کلسیم کربنات نیز هست. کاربرد دیگر این اسید که باعث محبوبیت آن شده افزودن گاز و حباب به نوشیدنی های گازدار است. با افزودن آدیپیک اسید به روغن های خوراکی مدت زمان ماندگاری آن ها بالا می رود. 

ساخت پلیمر:

تولید نایلون مهم ترین کاربرد آدیپیک اسید است. نایلون خود پایه و اساس تولید مهم دیگر مانند پلاستیک، لباس، فرش، قطعات خودرو، پوشش سیم، فیلم و ... است. یکی از پلیمرهای مهم که حاصل ترکیب پلی اُل و دی ایزوسیانات است، پلی اورتان ها هستند. ماده اولیه تولید پلی اورتان، همان طور که گفته شد پلی اُ ل که از آدیپیک اسید به دست می آید. 

تولید رزین و رنگ:

همانطور که میدانید، پوشش دهنده ها از پلی استر پلی اُل ساخته می شوند که خود حاصل واکنش تری اُل ها و دی اُل ها و فتالیک انیدرید و آدیپیک اسید است. از واکنش متانول و آدیپیک اسید، دی متیل آدیپات به دست می آید که در صنعت تولید رنگ و رزین حکم رقیق کننده را دارد. 

روان کننده:

در صنایع هوانوردی، نظامی، موتور اتومبیل و جت، کمپرسورها و ساخت توربین از پلی استر آدیپات و آدیپیک اسید استفاده می شود. دلیل این کار مقاومت و پایداری بالای آن ها در برابر خوردگی است. 

صنایع کاغذ سازی:

wet strength resin رزین های افزایش دهنده مقاومت کاغذ در برابر رطوبت هستند که از واکنش دی اتیلن تری آمین، اپی کلروهیدرین و آدیپیک اسید به دست می آیند. کاغذها و کارتن های ضد آب که در بسته بندی مایعات مانند آب میوه و شیر مورد استفاده قرار می گیرند، همگی در برابر رطوبت مقاوم شده اند. 

الکترولیت باتری:

این اسید در تولید باتری نیز کاربرد دارد. تترا متیل فسفونیوم آدیپات و آمونیوم آدیپات نمک های مختلف آدیپیک اسید هستند که در باتری ها به عنوان الکترولیت مورد استفاده قرار می گیرند. 

صنایع دارویی:

اگر داروها به صورت ناگهانی و بلافاصله بعد از مصرف تاثیر خود را بگذارند، منجر به وارد شدن آسیب به معده می شوند. آدیپیک اسید از این اتفاق جلوگیری کرده و باعث می شود که دارو در طی بازه طولانی تری در بدن آزاد شود. این اسید یک طعم دهنده در تولید قرص های آنتی اسید معده به شمار می رود. 

نکات ایمنی در زمان مصرف آدیپیک اسید

این ماده در صورتی که با چشم تماس داشته باشد منجر به سوزش شدیدی می شود. بنابراین بهتر است در صورت بروز این اتفاق، چشم ها را با آب و به مدت یک دقیقه بشویید و اگر لنز دارید، آن را سریعا از چشم بیرون بیاورید. 

در زمان کار با آدیپیک اسید حتما از لباس ایمنی مناسب، ماسک و عینک استفاده نمایید و بعد از کار دست و صورت خود را کاملا با آب تمیز کنید. غبار آدیپیک اسید پراکنده در هوا می تواند منجر به انفجار شود. ظروف نگهداری از آن نیز باید عاری از هرگونه مواد اکسید دهنده قلیایی بوده و در برابر خوردگی مقاوم باشد. آدیپیک اسید را در دمای ۳۰ درجه و در محیطی با تهویه مناسب نگهداری نمایید. 

جمع بندی

مجموعه فرسان شیمی واردکننده آدیپیک اسید در کشور است که این ماده را بالاترین کیفیت و بهترین قیمت در اختیار تولید کنندگان قرار می دهد جهت سفارش خرید با شماره های ما تماس حاصل فرمایید. بهترین قیمت آدیپیک اسید را از ما بخواهید .