سدیم فرمات با نام علمی Sodium Formate یک پودر سفید رنگ است که تمایل زیادی به جذب آب از هوا و تبدیل شدن به حالت مایع دارد. نام های دیگر سدیم فرمات عبارت اند از :

•اتانوات سدیم

•IUPAC

•هیدروکربن دی اکسید سدیم 

•اسید فرمیک 

سدیم فرمات چیست؟

فرمول شیمیایی سدیم فرمات HCOONa است و در دسته ترکیبات آلی قرار می گیرد.

فرمات سدیم (SF) برای مدت طولانی به عنوان یک افزودنی تکنولوژیکی برای آزاد سازی H2 در هیدروژن زدایی اسید فرمیک استفاده شده است. اسید فرمیک اغلب از اسید سولفوریک غلیظ و فورمات سدیم بی آب در دماهای پایین و به دنبال آن تقطیر سنتز می شود

تهیه فرمت سدیم

فرمات سدیم یک نمک سدیم آلی است که در فرمول خود فورمات و نمک مونو سدیم اسید فرمیک دارد. فرمات سدیم هم به عنوان بافر و هم قابض نقش موثری دارد. 

در آزمایشگاه، سدیم فرمات را می توان با خنثی کردن اسید فرمیک همراه با کربنات سدیم تهیه کرد. همچنین می توان آن را با واکنش محلول الکلی هیدروکسید سدیم و کلروفرم نیز آن را به دست آورد.

CHCl3 + 4 NaOH → HCOONa + 3 NaCl + 2 H2O

برای تولیدات صنعتی و در حجم بالا، سدیم فرمات را با نگه داشتن مونوکسید کربن تحت فشار ۶ تا ۸ در دمای ۱۳۰ درجه سانتی گراد و در هیدروکسید سدیم قوی تولید می کنند.

CO + NaOH → HCOONa

در روش بعدی این ماده می تواند با واکنش دو ماده هیدروکسید سدیم و کلرال هیدرات تولید شود.

C2HCl3(OH)2 + NaOH → CHCl3 + HCOONa + H2O

خواص فیزیکی فرمات سدیم

•سدیم فرمات دارای وزن مولکولی ۶۸ گرم بر مول است.

•چگالی برابر : ۱٫۹۲گرم بر سانتی متر مکعب 

•نقطه ذوب برابر با ۲۵۳ درجه سانتی گراد می باشد.

•ضریب شکست : ۱٫۳۷۱ 

•دانسیته این ترکیب ۱٫۹۲ گرم بر سانتی متر مکعب

• نامحلول در اتر

•محلول در گلیسرول، الکل، اسید فرمیک

•شکل ظاهری به صورت گرانول سفید است..

•نقطه جوش : تجزیه می شود.

•حلالیت در آب:

     در دمای ۲۰ درجه سانتی گراد به میزان: ۹۷٫۲ گرم در ۱۰۰ میلی لیتر آب

      در دمای ۱۰۰ درجه سانتی گراد به میزان:  160 گرم در ۱۰۰ میلی لیتر آب

•pH  : 7.0 الی ۸٫۵

•بیشترین اندازه کلرید :  0.005٪ 

•بیشترین میزان سولفات :  0.005٪ 

•میزان آهن :  0.005٪

•بیشترین میزان فلزات سنگین : ۰٫۰۰۵٪

خواص شیمیایی فرمات سدیم

اگزالات سدیم و هیدروژن با گرم شدن سدیم فرمات تشکیل می شوند. اگزالات سدیم تشکیل شده می تواند با حرارت بیشتر به کربنات سدیم تجزیه شود و گاز مونوکسید کربن آزاد شود.

فرمات سدیم نمکی از باز قوی (NaOH) و اسید ضعیف (HCOOH) است. از اسید فرمیک و فرمات سدیم می توان به عنوان بافر استفاده کرد.

موارد استفاده از فرمات سدیم

•فرمات سدیم می تواند به عنوان یک عامل بافر عمل کند.

•در فرآیندهای چاپ کاربرد دارد.

•فرمات سدیم همچنین در صنایع نساجی برای سفید کردن رنگدانه ها و یا رنگرزی پارچه استفاده می شود.

•یخ زدایی باند فرودگاه ها

•استفاده در خوراک دام به جهت هضم بهتر

•حفاری چاه نفت و گاز

•به عنوان محافظت کننده در آزمایشگاه های دارای پرتو ایکس

•ماده نگهدارنده در مواد غذایی 

•به عنوان یک واسطه در صنعت چرم در طول فرآیند سنتز مورد استفاده قرار می گیرد.

•به عنوان عامل ذوب استفاده می شود.

فرمات سدیم چه خطراتی برای سلامتی ایجاد می کند؟

فرمات سدیم هنگام بلعیدن یا تنفس خطرناک است. این ماده می تواند منجر به تحریک چشم، مجاری تنفسی و پوست شود.

به همین علت باید آن را در ظرف های در بسته و در محیط های خشک و خنک و با تهویه مناسب نگهداری کرد. از دیگر نکات نگهداری سدیم فرمات دور بودن از نور خورشید، آلودگی و گرد و غبار و سایر مواد شیمیایی است.

این ماده در حرارت بالای ۲۵۳ درجه سانتیگراد به اگزالات سدیم و مونوکسید کربن و در تماس با اسیدهایی که بخارهای اسید فرمیک تولید می کنند تجزیه می شود.

نحوه ورود فرمات سدیم به بدن:

این ماده می تواند از طریق استنشاق و بلع جذب بدن انسان شود.

خطر استنشاق : 

تبخیر این ماده در دمای ۲۰ درجه سانتی گراد ناچیز است. با این حال، هنگامی که پراکنده می شوند، می تواند به سیستم تنفسی بدن وارد شود و آن را دچار اختلال کند.

اثرات قرار گرفتن در معرض سدیم فرمات به صورت کوتاه مدت:

این ماده چشم و دستگاه تنفسی را تحریک و اختلال همراه می کند. این ماده ممکن است بر کلیه ها تاثیر بگذارد و در نتیجه خون در ادرار ایجاد شود.

تجزیه و تحلیل بازار سدیم فرمات

در سال های اخیر، فرمات سدیم بیشتر در صنایع مختلف مورد استفاده قرار گرفته است. علاوه بر این، گسترش سریع صنایع غذایی و آشامیدنی، رنگرزی و چاپ، و صنایع نفت و گاز به گسترش بازار فرمات سدیم در مقیاس جهانی کمک کرده است.

ارزش بازار جهانی فورمات سدیم در سال ۲۰۲۱ به ۴۴۰٫۳۶ میلیون دلار رسید و انتظار می‌رود تا سال ۲۰۲۹ به ۷۲۳٫۳۴ میلیون دلار برسد. علت افزایش تقاضای بازار برای این محصول می تواند یکی از موارد زیر باشد:

۱٫افزایش مقررات مرتبط با اسیدهای آلی یاز بالا در صنعت هوافضا

۲٫افزایش استفاده در سایر صنایع

۳٫کشف ذخایر جدید نفت و گاز

جمع بندی

شما عزیزان می توانید جهت کسب اطلاعات بیشتر در مورد سدیم فرمات و ثبت سفارش خرید آن با کارشناسان فرسان شیمی تماس حاصل فرمایید.