رطوبت گیرها کاربرد گسترده ای در حوزه خوراکی، دارویی و صنعتی دارند. سیلیکا ژل (Silica gel) نوعی رطوبت گیر است که هم به صورت پرک و هم به صورت گرانول موجود است. این ماده پلیمری سه بعدی، ساختاری متخلخل دارد که از سیلیکا یا همان دی اکسید سیلیسیم چهار وجهی تشکیل می شود.

سیلیکا ژل چیست؟

سیلیکا ژل جذب آب، فنول ها، گروه های آمینی و الکل را با به وجود آوردن پیوندهای هیدروژنی انجام می دهد. آلومینا و زئولیت مواد جاذب دیگری هستند که به عنوان رطوبت گیر مورد استفاده قرار می گیرند. اما سیلیکاژل به دلیل جذب بیشتر در دماهای پایین، کاربرد بیشتری هم دارد.

این ترکیب از سال ۱۶۴۰ یک ماده شیمیایی شناخته شده بود. اما با شروع جنگ جهانی اول و استفاده در ماسک های گازی به عنوان جاذب، مفید بودن آن بیشتر ثابت شد.

ویژگی های فنی سیلیکاژل عبارت اند از :

•جرم مولی : ۶۰٫۰۸ گرم بر مول

•بدون بو

•دانسیته : ۷۰۰ کیلوگرم بر متر مکعب

•فرمول شیمیایی : SiO2

•جذب آب به میزان ۴۰ درصد از وزن خود

•غیر قابل اشتعال

کاربرد سیلیکا ژل

از جمله کاربردهای متنوع سیلیکاژل می توانیم به موارد زیر اشاره کنیم: 

۱٫صنعت داروسازی : در انبار نگهداری از محصولات دارویی، داخل بسته بندی دارو، تعبیه در درب قوطی های داروها مثل قرص جوشان از جمله موارد اصلی کاربرد سیلیکاژل در صنعت دارو است. با وجود این ماده نیازی به استفاده از روکش های آلومینیومی بر روی قرص ها نیست و همین عاملی است تا در هزینه های تولید صرفه جویی شود.

۲٫محافظت از تجهیزات الکترونیکی : زمانی که یکی از وسایل الکترونیکی مانند گوشی موبایل یا دوربین در آب بیفتد لازم است تا با سریع ترین روش رطوبت درون مدارات آن را از بین ببرید. برای این کار بهتر است آن را خاموش کرده و در ظرف حاوی سیلیکا ژل بیندازید.

۳٫از بین بردن بخار شیشه خودرو : قرار دادن بسته های کوچک سیلیکاژل جلوی داشبورد از بخار گرفتن شیشه در زمستان جلوگیری می کند. 

۴٫حفظ جلای جواهرات : اگر در جعبه یا ظرفی که جواهرات خود را نگهداری می کنید، سیلیکاژل بیندازید، از کدر شدن آن جلوگیری می شود.

۵٫از بین بردن بو : یکی از مهمترین کاربردهای سیلیکاژل از بین بردن بوی نامطبوع کفش یا ساک های ورزشی است. همچنین می توان آن را در کمد لباس ها قرار داد. 

۶٫صنایع غذایی : ترد نگه داشتن مواد غذایی مثل نان، گیاهان خشک، بیسکوییت و ...

۷٫صنعت نفت و پتروشیمی

۸٫صنایع گازی

۹٫ساختمان سازی

۱۰٫رطوبت گیر محل زندگی حیوانات خانگی

۱۱٫مخابرات و برق

۱۲٫بسته بندی و حمل و نقل

۱۳٫حفظ محصولات چرمی 

۱۴٫خشک کردن لباس شنا

۱۵٫خشک کردن گل‌ ها

انواع سیلیکاژل صنعتی

•سیلیکاژل پرک : 

a.بی رنگ : جلوگیری از بخار گرفتن در شیشه های دو جداره، صنایع دارویی و پزشکی، وسایل الکترونیک

b.آبی : مصارف خانگی

•سیلیکا ژل نارنجی : دارای متیل بنفش و سمی، قابل بازیابی

•سیلیکاژل گرانولی : 

a.جاذب رطوبت : جذب رطوبت گاز طبیعی، لایه محافظ ترکیبات شیمیایی

b.هیدروکربنی : جدا کردن هیدروکربن مایع از گاز طبیعی

تقسیم بندی بر اساس منافذ

نوع A : 

شفاف 

حامل کاتالیزور

ضد رطوبت 

جاذب فشار

قطر ۲٫۵ نانومتر

نوع B :

سفید و شفاف 

حامل کاتالیزور

معطر و خشک کننده 

قطر بین ۴٫۵ تا ۷٫۰ نانومتر

نوع C : 

نیمه شفاف

حامل کاتالیزور

حامل خشک کننده 

جاذب 

ریز متخلخل

تقسیم بندی بر اساس کاربرد 

ژل آلومینای سیلیکا :

رنگ زرد روشن 

پایدار 

در برابر حرارت مقاوم است.

فقط در اسید قلیایی و هیدروفلوریک حل می شود.

قطبیت سطحی

ژل سیلیکا تثبیت کننده :

پودری شکل

در برابر حرارت مقاوم است.

غیر سمی

از بین بردن ناخالصی های غیر میکروارگانیسم

ژل سیلیکا کروی : 

جذب گاز

پالایش محصولات نفتی

کاتالیزور

دارای شاخص های فیزیکی متفاوت 

ژل سیلیکا ضد آب : 

ظاهری کروی

قابلیت جذب چربی

غیر سمی

مواد افزودنی در تولید لوازم آرایشی، مواد خوراکی و دارو

ژل سیلیکا جذب انتخابی : 

ظاهری دانه دانه

جداسازی و تصفیه هر ماده ای

حفظ و نگهداری سیلیکا ژل

این ماده پایدار و غیر قابل اشتعال است اما در هر صورت لازم است تا نسبت به واکنش آن با دیگر مواد شیمیایی مراقبت های لازم را به عمل آوریم. مواد شیمیایی مثل اسیدهای قوی، بازهای قوی، هیدروژن فلوراید، اکسیژن دی فلوئورید، فلوئور، اکسید کننده ها و کلر تری فلوئورید با سیلیکا ژل به شدت واکنش می دهند. 

گرد و غبار سیلیکا ژل می تواند برای چشم، پوست و دستگاه تنفسی مضر باشد و به همین علت در زمان استفاده نکات ایمنی را رعایت کنید. 

سخن پایانی 

فرسان شیمی تولید کننده انواع سیلیکاژل برای کاربردها و صنایع مختلف است. برای مشاوره خرید سیلیکاژل و دریافت قیمت سیلیکاژل با ما در تماس باشید .