رزین های فنول فرمالدئید که رزین فنولیک نیزشناخته می شوند، نوعی پلیمر مصنوعی هستند که طی فرایندی و طی واکنش فرمالدئید با فنول در حضور کاتالیزور تولید می شود. با توجه به نوع کاتالیزوری که برای این واکنش استفاده می شود، دو مدل مختلف از رزین فنولیک به نام های رزول و نووالاک به دست می آید. در این مقاله قصد داریم تا شما را با رزین نووالاک و رزول بیشتر آشنا کنیم.
فنولیک (اسید کربولیک) نوعی ضدعفونی کننده است که در برابر ویروس ها، قارچ ها و هاگ ها به خوبی عمل می کند. گاها از این ماده برای رفع خارش پوست نیز استفاده می شود. کلراسپتیک که نوعی دارو برای فارنژیت است در مواد تشکیل دهنده خود از فنولیک به عنوان مسکن استفاده می کند. فنل و ترکیبات آن برای زوج هایی با مشکل سقط جنین نیز مناسب است.
فنولیک یک ترکیب کریستالی آلی با رنگی سفید و معطر است. بو و طعم این ماده بسیار تند و سوزنده می باشد. این ماده به تنهایی سمی است اما با استفاده در اندازه های مناسب می تواند حتی در محصولات خانگی مثل پاک کننده ها و دهانشویه نیز به کار رود.
فنل به خودی خود از قطران ذغال سنگ بدست می آید. بیشترین کاربرد این ماده در رنگ، لاک، پولیش، لوازم آرایشی و چسب است.
رزین فنولیک چیست؟
یکی از پلیمرهایی که به تازگی ابداع شده و توانسته جای خود را به صورت گسترده در صنایع مختلف باز کند، رزین فنولیک یا رزین ترموستاتیک است. این رزین تحمل گرمایی بالایی دارد و پایداری خود را در دمای بالا نیز حفظ می کند. این ویژگی به علاوه خواص شیمیایی و فیزیکی دیگر آن باعث شده تا در مواردی مثل تولید پوشش و چسب، توپ بیلیارد، تابلوهای مدار برق، میز آزمایشگاه و قالب گیری پلاستیک مورد استفاده قرار بگیرد.
در بالا اشاره کردیم که دو نوع مختلف از رزین فنولیک داریم : رزین نووالاک و رزول.
رزول
اگر طی فرایند تولید از کاتالیزور قلیایی استفاده کنیم، رزول به دست می آید. این ماده ذاتا گرم سخت است و با بالا رفتن حرارت در آن پیوند عرضی ایجاد و تغییر شکل می دهد. کاربرد رزول شامل موارد زیر است:
•تولید انواع قطعات چوبی
•ساخت عایق های الکتریکی
•تولید انواع چسب صنعتی
•ساخت فرآورده های دیرگداز مثل آجرهای کربن- منیزیت
•تولید مواد ساینده
رزین نووالاک
رزین هایی که بر پایه کاتالیزور اسیدی تولید شده اند، رزین نووالاک نام دارند. این نوع گرما نرم بوده و با حرارت دیدن نرم شده و پس از سرد شدن دوباره سفت می شود. کاربرد این نوع با نوع رزول کمی متفاوت بوده که این موارد عبارت اند از :
•تولید مواد مقاوم در برابر سایش
•نمد های صنعتی
•لنت ترمز
•تولید ماسه رزین دار
•صنعت ریخته گری
•چسب کفشک
تاریخچه رزین فنولیک
رزین فنولیک برای اولین بار در سال ۱۸۷۴ توسط شخصی به نام بایر مورد مطالعه قرار گرفت. اما دکتر باکلند در اوایل ۱۹۰۰ توانست تاز واکنش فرمالدئید و فنل تا حدودی به فنولیک دست پیدا کند. سپس فنولیک اصلاح شده یا رزین فنولیک را ارائه داد. روغن های جلای بر پایه رزین فنولیک نیز در دهه ۱۹۳۰ به بازار آمد. تا قبل از آن رزین های طبیعی مانند صمغ های فسیلی کاربرد بسیاری داشتند اما به دلیل بالا رفتن قیمت، محدودیت در استفاده و تغییر رنگ آن به مرور جای خود را به رزین نووالاک و رزول دادند.
تولید رزین فنولیک
سنتز رزین فنولیک که از طریق یک پلیمراسیون انجام می شود، با ترکیب فرمالدئید و فنول در حضور کاتالیست اسید نوالاک را به دست می دهد. در این جا از سولفوریک اسید، اگزالیک اسید و هیدروکلریک اسید به عنوان کاتالیزور واکنش استفاده می کنند. محصولی که از این ترکیب به دست می آید بسیار نرم است. به همین دلیل هگزا متیلن تترا آمین را به عنوان سخت کننده به آن می افزایند.
کاتالیست هایی مثل هیدروکسید سدیم، آمونیاک و کربنات سدیم، ترکیباتی هستند که برای تولید رزول به کار می روند.
مزایای رزین فنولیک
۱٫قالبگیری آسان
۲٫پایداری از نظر ابعادی
۳٫در برابر خزش مقاوم است.
۴٫تغییر شکل نمی دهد.
۵٫مقاوم در برابر حرارت
۶٫مقاوم در برابر جریان الکتریکی و مواد شیمیایی مختلف
۷٫در شرایط آب و هوایی مختلف به خوبی دوام می آورد.
۸٫آب را جذب نمی کند.
۹٫برای ماشینکاری مناسب است.
۱۰٫دارای خواص ضد سرطان
۱۱٫نگهدارنده مواد غذایی
۱۲٫لایه برداری شیمیایی
اقدامات ایمنی در برابر رزین نووالاک و رزول
بهتر است این ماده را دور از چشم و پوست خود نگهداری کنید و یا در زمان استفاده از لباس ایمنی استفاده نمایید. در صورت تماس با این ماده دست های خود را با آب بشویید. بلع این ماده به جز در مواردی دارویی ممنوع است.
نتیجه گیری
رزین فنولیک با توجه به اینکه در نوع رزول تولید شده یا نوالاک قیمت متفاوتی دارد. به همین علت بهتر است جهت کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با قیمت و نحوه سفارش این محصول با کارشناسان فرسان شیمی تماس حاصل فرمایید. بهترین قیمت رزین فنولیک را از ما بخواهید.