ترکیب شیمیایی که در این مقاله قصد داریم در رابطه با آن صحبت کنیم، ایزوپروپیل میریستات (  Isopropyl myristate ) است. فرمول شیمیایی این ترکیب C17H34O2 بوده و به دلیل برخی از ویژگی هایی که در ادامه به آنها می پردازیم، استفاده زیادی در محصولات آرایشی، مراقبت شخصی و داروها دارد. ایزوپروپیل میریستات را به عنوان یک تقویت کننده پوست می شناسند.

متیل اتیل استر، اتوکسی پروپان، ایزوپروپیل استات، متیل اتیل اتانوات و پروپیل استات نام های دیگری هستند که بر روی این ترکیب گذاشته شده است. این ماده استری از اسید میریستیک و ایزو پروپیل الکل می باشد. 

ایزوپروپیل میریستات چیست؟

ایزوپروپیل میریستات (IPM) به عنوان یک استر اسید مریستین طبیعی در مواد غذایی مثل ماکارونی و روغن نارگیل وجود دارد. اما می توان با روش های مصنوعی نیز آن را تولید کرد. IPM یک روغن مایع بی بو و بدون رنگ است که به دلیل ویسکوزیته و چگالی کمی که دارد، قدرت جذب آن بسیار بالاست. این ماده سمی نیست و خاصیت نرم کنندگی خوبی دارد. قطعا شما هم یکی از مصرف کنندگان این ماده بوده اید، بدون آن که از وجود آن مطلع باشید. 

روش ساخت ایزوپروپیل میریستات

همانطور که در بالا هم اشاره کردیم، ایزوپروپیل میریستات ترکیبی است که از استری کردن اسید میریستیک و ایزو پروپیل الکل به دست می آید. محصول تولید شده از ترکیب این دو ماده را تقطیر کرده و از یک کاتالیزور قلیایی نیز استفاده می کنند. در نهایت محصولی که تولید می شود همان ایزوپروپیل میریستات است. 

ویژگی های فیزیکی و شیمیایی ایزوپروپیل میریستات

•جرم مولکولی : ۲۷۰٫۴۵۱گرم بر مول

•دانسیته : ۰٫۸۵ گرم بر سانتی متر مکعب (در دمای ۲۵ درجه سانتی گراد)

•نقطه ذوب : ۵- درجه سانتی گراد 

•نقطه جوش : ۱۹۱ تا ۱۹۴ درجه سانتی گراد 

•دمای نگهداری : بین ۲ تا ۸ درجه سانتی گراد 

•ضریب شکست : بین ۱٫۴۳۲ تا ۱٫۴۳۷ 

•نقطه اشتعال : ۱۵۲ درجه سانتی گراد 

•حلالیت در آب : ندارد

•قابل حل در : روغن پنبه، اتانول، اتیل استات، استون، روغن معدنی، کلروفرم، اتر، تولوئن و روغن کرچک.

کاربردهای ایزوپروپیل میریستات

برای استفاده از این ماده توسط تولید کنندگان محصولات آرایشی و بهداشتی، دلایل بسیاری وجود دارد. یکی از مهمترین دلایلی که می توانیم برای آن ذکر کنیم قابلیت حل شدن آن در حلال های آلی است. در بخش قبل نیز به تعدادی از این حلال ها مثل روغن پنبه دانه، کلروفرم، لانولین، اتر، استون و روغن کرچک اشاره کردیم. حلال های آلی استفاده گسترده ای در صنعت آرایشی و بهداشتی دارند. 

این روغن صنعتی یک نرم کننده است که با ایجاد سد رطوبتی باعث نرم شدن پوست می شود. بنابراین استفاده از آن در محصولات پوستی می تواند رطوبت مورد نیاز پوست را در طول روز تامین و هیدراته ماندن آن را تضمین کند.

ایزوپروپیل میریستات یک غلیظ کننده مناسب در فرمولاسیون نیز هست که این ویژگی برای بهبود بافت و غلظت محصولاتی مثل دئودورانت ها، کرم ها و لوسیون ها لازم است. بافت متراکم این محصولات حس بهتر و خوشایندی را در مصرف کننده ایجاد می کند. 

البته از نقش انکار ناپذیر آن در حل شدن لانولین نمی توانیم چشم بپوشیم. اگر در مخلوط های حاوی ۵۰% لانولین، ایزوپروپیل میریستات اضافه کنیم، حالت مایع خود را بدون چسبناکی حفظ می کنند. بنابراین این ماده در لوسیون های پوست بی آب به عنوان یک حل کننده مورد استفاده قرار می گیرند. 

ایجاد بافت ابریشمی و غیر چرب در محصولات مختلف یکی از مهم ترین دلایل استفاده از ایزوپروپیل میریستات است. 

سایر موارد مصرف ایزوپروپیل میریستات:

•محصولات مو و ناخن

•محصولات آماده ‌سازی حمام

•کرم‌ های دور چشم

•ضد تعریق‌ ها

•محصولات اصلاح

•عطرها

•اسپری ‌های نرم کننده مو 

•تهیه استون و پاک کردن لاک ناخن

•تهیه رژلب

•شامپو

کاربرد در داروسازی

استفاده از ایزوپروپیل میریستات در داروها به دلیل مقرون به صرفه بودن و خاصیت ترمودینامیکی پایدار آن بسیار مرسوم است. برخی از این دارو ها عبارت اند از : 

•دیفن هیدرامین

•تتراکائین هیدروکلراید

•فلوئور و اراسیل

•داروهای لیپوفیلیک

•سورفاکتانت ها

•استرادیول

•هیدروکلراید آپومرفین

•متوترکسات

•داروهای ضد شپش ( برای افراد بالای ۴ سال بی خطر است)

•داروهای هیدروفیل

•پماد های دارویی

•دهانشویه ها

کاربردهای صنعتی

•صنعت نساجی

•محصولات پلاستیکی و لاستیکی

•کاغذ سازی

•خوشبو کننده

کاربردهای متفرقه

•به عنوان آفت کش در ایالات متحده

•تولید عطرهایی که استفاده انسانی ندارند

عوارض جانبی ایزوپروپیل میریستات

مهم ترین عارضه ای که مصرف کنندگان ممکن است با آن رو به رو شوند، حساسیت های پوستی است. البته این مورد بیشتر برای افرادی با پوست حساس رخ می دهد. همچنین ممکن است در نقاطی که پوست نازک تری دارد شاهد قرمزی، خارش و سوزش باشیم مثل اطراف دهان یا دور چشم. 

در صورت مشاهده حساسیت از محصولاتی که از ایزو متیل استئارات، میریستیل میریستات، تترا سدیم، اتیل هگزیل استئارات و ایزوپروپیل ایزواستئارات به جای ایزوپروپیل میریستات استفاده می کنند، مصرف نمایید. 

سخن نهایی

تولیدکنندگانی که در صنعت آرایشی، بهداشتی، دارویی و ... فعالیت دارند می توانند تنها با یک تماس با کارشناسان فرسان شیمی، ایزوپروپیل میریستات را در اندازه مورد نظر سفارش دهند.