اسید فرمیک یک ترکیب شیمیایی است که به صورت اسیدی عمل می کند. این اسید از گروه کربوکسیلیک تشکیل شده و به صورت مایع بی رنگ یا قهوه ای و بوی تندی دارد.
اسید فرمیک چیست؟
اسید فرمیک در بسیاری از صنایع شیمیایی و داروسازی استفاده می شود و از جمله کاربردهای آن می توان به تولید اسید استیک، تهیه برخی از داروها و ترکیبات شیمیایی اشاره کرد.
نام های دیگر اسید فرمیک عبارت اند از:
۱٫اسید متانوئیک
۲٫اسید متیل کربوکسیلیک
۳٫اسید هیدروکربنیک
۴٫جوهر مورچه
۵٫اسید مورچه ای
اصطلاح "جوهر مورچه" یکی از اصطلاحاتی است که برای اسید فرمیک استفاده می شود. این نام گذاری ممکن است از آن جایی باشد که اسید فرمیک به طور طبیعی در مورچه ها و دیگر حشرات وجود دارد و به همین دلیل به آن "جوهر مورچه" یا "بوی مورچه" می گویند.
اما این نامگذاری تنها برای توصیف بوی این اسید است و ویژگی های شیمیایی و فیزیکی آن را تغییر نمی دهد. در واقع، این نام گذاری بیشتر به دلیل مشابهت بوی این اسید با بوی مورچه ها است و تاثیری بر ویژگی های شیمیایی آن ندارد.
مشخصات فنی فرمیک اسید
•فرمول شیمیایی: HCOOH
•وزن مولکولی: ۴۶٫۰۳ گرم بر مول
•نقطه ذوب: ۸٫۴ درجه سانتی گراد
•نقطه جوش: ۱۰۰٫۸ درجه سانتی گراد
•چگالی: ۱٫۲۲ گرم بر سانتی متر مکعب
•فشار بخار: ۴۲٫۷ mmHg در ۲۰ درجه سانتی گراد
•پایداری شیمیایی: اسید فرمیک به طور طبیعی پایدار است. اما در شرایط خاصی مانند تماس با آلکالی ها، حرارت و نور، ممکن است از بین برود.
•خواص فیزیکی: اسید فرمیک یک مایع بی رنگ است که به صورت طبیعی بوی تندی دارد. این ماده قابل حل در آب، الکل و اتر است.
ویژگی های اسید فرمیک
•خواص اسیدی : اسید فرمیک یک اسید قوی است.
•قابلیت حلالیت : اسید فرمیک قابل حل در آب، الکل، اتر و بسیاری از حلال های دیگر است.
•خواص اکسید کننده : اسید فرمیک یک اکسید کننده قوی است و می تواند با فلزات و ترکیبات آلی و غیرآلی واکنش داشته باشد.
•خواص آنتی باکتریال : اسید فرمیک خواص ضد باکتریایی دارد و می تواند برای کنترل رشد باکتری ها در برخی از مواد غذایی و داروها استفاده شود.
•خواص حفاظتی : این اسید می تواند به عنوان یک حفاظت کننده برای برخی از مواد مانند چوب، پوست، پوشاک و غیره استفاده شود.
•خواص آنتی اکسیدانی : این ماده می تواند به عنوان یک آنتی اکسیدان قوی عمل کند و در پیشگیری از اکسیداسیون در برخی از مواد مانند روغن ها و چربی ها کمک کننده باشد.
•خواص ضد عفونی‌کننده : اسید فرمیک می تواند به عنوان یک ضد عفونی کننده قوی عمل کند و در تصفیه آب و کنترل رشد باکتری ها در برخی از مواد غذایی استفاده شود.
روش های تولید فرمیک اسید
اسید فرمیک اولین بار توسط شیمیدان انگلیسی به نام Christopher Merret در سال ۱۶۶۰ کشف شد. او این اسید را از فرآورده های طبیعی مانند مورچه ها و برخی از گیاهان استخراج کرد. نام این اسید از واژه "فرمیکوس" یونانی به معنی "مورچه" گرفته شده است. زیرا این اسید اولین بار از مورچه ها استخراج شد و بوی آن به بوی مورچه ها شباهت داشت.
اسید فرمیک در حالت طبیعی در مورچه ها، برخی از گیاهان و در برخی از فرآورده های غذایی وجود دارد. اما این اسید به صورت صنعتی نیز تولید می شود. یکی از روش های تولید اسید فرمیک به روش ازتریک برای تولید متانول و سپس اکسیداسیون متانول به اسید فرمیک است. این فرایند شامل مراحل زیر است:
۱٫ تهیه متانول : متانول از منگنز دی اکسید و گاز هیدروژن با استفاده از فرایند ازتریک تولید می شود.
۲٫ اکسیداسیون متانول : متانول به وسیله هوا یا اکسیژن در حضور کاتالیزور هایی مانند اکسید مسی و یا اکسید وانادیم به اسید فرمیک اکسیده می شود.
این روش به عنوان یکی از روش های تولید صنعتی اسید فرمیک استفاده می شود.
انواع اسید فرمیک
۱٫اسید فرمیک گازی
۲٫اسید فرمیک مایع
۳٫اسید فرمیک جامد
کاربردهای فرمیک اسید
•صنایع نساجی: اسید فرمیک در رنگرزی و پرداخت پارچه ها به کار می رود. این ماده به عنوان یک ماده حفاظت دهنده و ضدعفونی کننده در صنایع چرم سازی نیز استفاده می شود.
•صنایع کشاورزی: اسید فرمیک به عنوان یک ماده حفاظتی در برابر قارچ کش و حشره کش در صنایع کشاورزی استفاده می شود.
•صنایع داروسازی: این اسید یک ماده میانی در سنتز بسیاری از داروها است.
•صنایع پلاستیک: اسید فرمیک به عنوان یک ترکیب کاتالیزوری در تولید پلاستیک ها مورد استفاده قرار می گیرد.
•صنایع رنگسازی: این اسید به عنوان یک ماده افزودنی در رنگ ها و پیگمنت ها کاربرد دارد.
•صنایع الکترونیک: اسید فرمیک به عنوان یک ماده میانی در تولید بسیاری از مواد الکترونیکی استفاده می شود.
سخن نهایی
اسید فرمیک با توجه به انواع مختلف آن مانند گازی، مایع و جامد دارای ویژگی ها و منحصر به فردی است. به همین دلیل بهتر است قبل از ثبت سفارش، از کارشناسان فرسان شیمی در این رابطه مشاوره بگیرید.