مازوت
سوخت سیاهی که آلودگی به بار می‌آورد
مازوت، یا نفت کوره، یکی از فرآورده‌های تقطیر نفت خام است که پس از جدا شدن ترکیبات سبک‌تر مانند بنزین و گازوئیل، در ته برج تقطیر باقی می‌ماند. این ماده غلیظ، چسبناک و به رنگ سیاه است و به دلیل وجود ترکیبات سنگین هیدروکربنی، ویسکوزیته بالایی دارد.
فرآیند تولید مازوت
همانطور که در تصویر مشاهده می‌کنید، در فرایند پالایش نفت خام، مواد سبک‌تر مانند بنزین و گازوئیل در مراحل اولیه تقطیر جدا می‌شوند و آنچه باقی می‌ماند، مازوت است.
ویژگی‌های مازوت
- ویسکوزیته بالا: به دلیل وجود مولکول‌های بزرگ و سنگین، مازوت بسیار غلیظ است.
- رنگ تیره: به دلیل وجود ترکیبات آروماتیک و ناخالصی‌ها، مازوت رنگ تیره و تقریباً سیاه دارد.
- چگالی بالا: چگالی مازوت از سایر فرآورده‌های نفتی بیشتر است.
- گوگرد بالا: مازوت معمولاً حاوی مقادیر قابل توجهی گوگرد است که هنگام سوختن، آلاینده‌های سمی تولید می‌کند.
کاربردهای مازوت
- سوخت کشتی‌ها: به دلیل قیمت پایین و انرژی بالای مازوت، از آن به عنوان سوخت اصلی در کشتی‌های بزرگ استفاده می‌شود.
- تولید برق: برخی نیروگاه‌ها از مازوت به عنوان سوخت استفاده می‌کنند، اما به دلیل آلودگی زیاد، استفاده از آن در این بخش رو به کاهش است.
- صنایع سیمان و فولاد: در کوره‌های این صنایع برای تولید حرارت بالا استفاده می‌شود.
- گرمایش ساختمان‌ها: در برخی مناطق سردسیر از مازوت برای گرم کردن ساختمان‌ها استفاده می‌شود.
مضرات استفاده از مازوت
- آلودگی هوا: سوختن مازوت باعث انتشار گازهای گلخانه‌ای، اکسیدهای گوگرد و ذرات معلق می‌شود که باعث آلودگی هوا و باران‌های اسیدی می‌شود.آلودگی آب: نشت مازوت به محیط زیست می‌تواند باعث آلودگی آب و خاک شود.
- اثرات بهداشتی: استنشاق دود حاصل از سوختن مازوت می‌تواند باعث مشکلات تنفسی، بیماری‌های قلبی و حتی سرطان شود.
جایگزین‌های مازوت
با توجه به مضرات زیست محیطی مازوت، تلاش‌های زیادی برای جایگزینی آن با سوخت‌های پاک‌تر مانند گاز طبیعی، گازوئیل با گوگرد کم و انرژی‌های تجدیدپذیر انجام می‌شود.
چرا باید از مازوت اجتناب کنیم؟
- آلودگی محیط زیست: مازوت یکی از اصلی‌ترین عوامل آلودگی هوا و آب است.
- خطرات بهداشتی: استفاده از مازوت برای سلامتی انسان مضر است.
- تغییرات آب و هوایی: سوختن مازوت باعث افزایش گازهای گلخانه‌ای و تشدید تغییرات آب و هوایی می‌شود.
