تولوئن یک ترکیب شیمیایی است که به صورت شیمیایی با فرمول C₇H₈ شناخته می شود. این ترکیب به عنوان یک حلال در صنایع شیمیایی و داروسازی استفاده شده و همچنین یک ماده اولیه برای تولید مواد شیمیایی دیگر نیز به حساب می آید.
تولوئن چیست؟
تولوئن یک ترکیب هیدروکربنی از گروه آروماتیک است که به عنوان یک حلال یا ماده اولیه برای تولید مواد شیمیایی دیگر استفاده می شود. این ترکیب در صنایع شیمیایی، پتروشیمی، رنگ سازی، رزین سازی و سایر صنایع به کار می رود.
مشخصات فنی تولوئن
مشخصات فنی Toluene به شرح زیر است:
•فرمول شیمیایی: C₇H₈
•وزن مولکولی: ۹۲٫۱۴ گرم بر مول
•نقطه ذوب: -۹۵ درجه سانتی گراد
•نقطه جوش: ۱۱۰٫۶ درجه سانتی گراد
•چگالی: ۰٫۸۷ گرم بر سانتی متر مکعب
•حلالیت در آب: ۰٫۵۲ گرم در ۱۰۰ میلی لیتر آب
•شکل ظاهری: مایع بی رنگ با بوی مشخص
•استفاده های صنعتی: حلال در صنایع شیمیایی، پتروشیمی، رنگ سازی و ...
نحوه تولید تولوئن
تولوئن اغلب از فرآیند تقطیر نفت خام به دست می آید. اما می توان این ترکیب را از فرایند تبدیل تولوئن به ویا تولوئن (Toluene disproportionation) نیز به دست آورد. این فرایند شامل تبدیل تولوئن به بنزن و پارا-زیلن می شود. این دو ترکیب نیز می توانند به تولوئن باز تولید شوند.
در این فرایند، تولوئن به همراه یک کاتالیست مناسب در دما و فشار مناسب تغییر می کند. این واکنش به عنوان یک راهکار برای تولید تولوئن از فرآیندهای دیگر مورد استفاده قرار می گیرد و در صنایع شیمیایی و پتروشیمی بسیار مورد توجه قرار دارد.
تولید تولوئن خشک
برای تهیه تولوئن خشک، می توانید از یک فرایند جذب استفاده کنید. یک روش معمول برای خشک کردن تولوئن این است که از یک جاذب مخصوص استفاده شود که ابتدا تولوئن را از آب جذب کند. یکی از جاذب های معمول برای خشک کردن تولوئن، مولکول های سیلیکا ژل است.
مراحل تهیه تولوئن خشک به کمک جاذب سیلیکاژل عبارت اند از:
۱٫ قرار دادن تولوئن در مخزن یا مخزن هایی که دارای لایه های از سیلیکاژل هستند.
۲٫ زمان دادن به جاذب سیلیکاژل تا آب موجود در تولوئن را جذب کند.
۳٫ جداسازی تولوئن خشک از جاذب سیلیکا ژل.
با انجام این مراحل، تولوئن خشک و بدون آب تولید می شود که می تواند برای استفاده در فرایندهای شیمیایی و صنعتی مناسب باشد. اما بهتر است از ابزارهای ایمنی مناسب مانند ماسک تنفسی و دستکش هنگام کار با آن، استفاده کنید. زیرا تولوئن یک ماده شیمیایی خطرناک است.
کاربردهای تولوئن چیست؟
تولوئن یک ترکیب شیمیایی با کاربردهای متعدد در صنایع مختلف است. برخی از کاربردهای تولوئن عبارت اند از:
•حلال: تولوئن به عنوان یک حلال موثر در صنایع رنگ سازی، چسب سازی، پوشش دهی و پاک سازی استفاده می شود.
•تولید نیترو تولوئن: تولوئن به عنوان ماده اولیه برای تولید نیتروتولوئن که در تولید انواع رنگ ها و رزین ها استفاده می شود، به کار می رود.
•تولید تولوئن دی ایزوسیانات (TDI): تولوئن برای تولید TDI که در تولید اسفنج های پلی یورتانی و فوم های پلی یورتانی به کار می رود، استفاده می شود.
•تولید سولفونیک اسید: تولوئن به عنوان ماده اولیه برای تولید سولفونیک اسید که در تولید داروها، رنگ‌ها و مواد شیمیایی دیگر استفاده می شود، مورد استفاده قرار می گیرد.
•تولید چسب ها و رزین: تولوئن به عنوان یک ماده اولیه برای تولید انواع چسب، رزین و پلاستیک به کار می رود.
این تنها برخی از کاربردهای تولوئن در صنایع مختلف هستند و این ترکیب شیمیایی در زمینه های دیگر نیز کاربردهای متعددی دارد.
خطرات و عوارض استفاده از تولوئن
استفاده از تولوئن ممکن است به علت ویژگی های شیمیایی و فیزیکی آن، با خطرات و عوارضی همراه باشد. برخی از خطرات و عوارض استفاده از تولوئن عبارت است از:
سمیت: تولوئن می تواند به عنوان یک ماده سمی برای انسان ها محسوب شود. تماس مستقیم با پوست، تنفس در بخارات آن و یا مصرف داخلی می تواند به عوارضی از قبیل سردرد، تهوع، خستگی، اشکال در تنفس و حتی مشکلات کبدی و کلیوی منجر شود.
تحریک کننده چشم و دستگاه تنفسی: تولوئن می تواند چشم ها و دستگاه تنفسی را تحریک کند و باعث تنگی نفس، سرفه و التهاب چشم شود.
اثرات مزمن: منجر به اثرات طولانی مدتی مانند آسیب به سیستم عصبی مرکزی، مشکلات ایمنی و مشکلات تنفسی خواهد شد.
احتمال ایجاد آتش سوزی: تولوئن یک ماده قابل اشتعال است و ممکن است در صورت تماس با منابع حرارتی یا شرارت، منجر به آتش سوزی و انفجار شود.
آسیب به محیط زیست: دفع نامناسب تولوئن آلودگی هوا و آب و آسیب به محیط زیست را تشدید می کند.
بهترین راه برای کاهش خطرات استفاده از تولوئن، استفاده از ابزارهای ایمنی مانند ماسک های تنفسی، دستکش و پوشاک مناسب، استفاده در محیط های دارای تهویه مناسب و رعایت دستورالعمل های ایمنی و بهداشتی است.
سخن نهایی
جهت خرید این محصول کاربردی می توانید با کارشناسان فرسان شیمی در بخش فروش در ارتباط باشید و اطلاعات مربوط به جزئیات خرید را دریافت نمایید.