اکریلیک اسید یک ترکیب شیمیایی مهم و پر استفاده است که در صنایع مختلف به کار می رود.
اکریلیک اسید چیست ؟
این ماده یک مایع شفاف و بی رنگ با بوی تند بوده و به عنوان یکی از اجزای اصلی مواد پلیمری شناخته می شود. در این مقاله، به بررسی ویژگی های اکریلیک اسید، روش های تولید، کاربردها و نکات ایمنی مربوط به استفاده از آن خواهیم پرداخت.تاریخچه اکریلیک اسید
اکریلیک اسید برای اولین بار در سال ۱۸۴۳ توسط شیمیدان آلمانی، ولفگانگ گریگ، از تخریب شیمیایی گلیسرول و ماده ای به نام کلرید هیدروژن شناسایی شد. اما تولید صنعتی این ماده به دهه ۱۹۰۰ برگردد و از آن زمان به یکی از مواد کلیدی در صنعت شیمیایی تبدیل شده است.ساختار شیمیایی و خصوصیات فیزیکی اکریلیک اسید
ساختار شیمیایی اکریلیک اسید شامل یک زنجیره کربنی با یک گروه عاملی کربوکسیلیک (–COOH) و یک پیوند دوگانه کربن-کربن است. این ویژگی ها باعث می شود که اکریلیک اسید خاصیت پلیمریزاسیون خوبی داشته باشد. دمای ذوب این ماده حدود ۱۳ درجه سانتی گراد و دمای جوش آن حدود ۱۱۶ درجه سانتی گراد است. اکریلیک اسید در آب، الکل و اتر حل می شود، که این خصوصیت باعث شده در تولید ترکیبات مختلف به کار رود. روش های تولید اکریلیک اسیداکریلیک اسید عمدتاً از روش های زیر تولید می شود:
- اکسیداسیون پروپیلن: یکی از رایج ترین روش ها برای تولید اکریلیک اسید، اکسیداسیون پروپیلن است. در این روش، پروپیلن تحت شرایط ویژه ای با استفاده از کاتالیست های خاص به اکریلیک اسید تبدیل می شود.
- تخریب حرارتی گلیسرول: این روش شامل حرارت دهی به گلیسرول است که منجر به تولید اکریلیک اسید می گردد. این روش کمتر رایج است. اما به عنوان یک گزینه ایمن در نظر گرفته می شود.
- تخمیر میکروبی: در این روش، میکروارگانیسم ها به کمک قندها، اکریلیک اسید تولید می کنند. این رویکرد معمولاً بیشتر در تحقیق و توسعه مورد استفاده قرار می گیرد.
کاربردهای اکریلیک اسید
اکریلیک اسید در صنایع مختلف کاربرد دارد که به برخی از آن ها اشاره می کنیم:- تولید پلیمرها: اکلریلیک اسید به عنوان یک مونومر برای تولید پلیمرهای مختلف مانند پلی اکریلات ها به کار می رود. این پلیمرها در تولید چسب ها، پوشش ها و مواد بهداشتی استفاده می شوند.
- افزودنی های شیمیایی: در صنعت آب و فاضلاب، از اکریلیک اسید به عنوان افزودنی برای بهبود ویژگی های آب و فاضلاب استفاده می شود.
- صنایع رنگ سازی: اکریلیک اسید یکی از مواد اصلی در فرایند تولید رنگ های آکریلیک است که به دلیل پایداری و خواص خوبی که دارند، بسیار مورد توجه هستند.
- صنایع پزشکی: در پزشکی، از این ماده در تولید چسب های پزشکی و همچنین به عنوان یک ماده اولیه در تولید مواد سازگار با محیط زیست استفاده می شود.