پروپیلن کربنات (Propylene carbonate) که اختصارا pc نامیده می شود، دارای فرمول شیمیایی C4H6O3 است و از ویژگی های آن پایداری بالا، قطبی بودن، شفافیت، بدون بو و حلال آپروتیک است. این ماده به دلیل این که نقطه جوش بالایی دارد، در صنایع مختلفی مانند صنایع الکترونیکی، تولید محصولات آرایشی و بهداشتی، تولید چسب، صنعت پلاستیک، بازیافت مواد و صنایع دارویی به کار گرفته می شود.
پروپیلن کربنات چیست؟
پروپیلن کربنات یک ترکیب آلی و نوعی کربنات استر حلقوی است که می توان آن را از پروپیلن گلیکول تولید کرد. این ترکیب مشابه استون است با این تفاوت که پوست را خشک نمی کند. به همین دلیل یک جایگزین مناسب برای استون می باشد. همچنین می توان آن را به جای متیل دی اتانول آمین که ماده ای گران و خطرناک است، برای شیرین سازی نفت و گاز استفاده کرد.
خواص شیمیایی و فیزیکی پروپیلن کربنات
·وزن مولکولی : ۱۰۲٫۰۹ گرم بر مول
·نقطه ذوب : ۴۸٫۸- درجه سانتی گراد
·نقطه جوش : ۲۴۱٫۶ درجه سانتی گراد
·نقطه اشتعال : ۱۱۶ درجه سانتی گراد
·شکل ظاهری : مایع بدون رنگ
·دانسیته : ۱٫۲۰۴۷ گرم بر سانتی متر مکعب
·Ph : بین ۵٫۵ تا ۷٫۵ (دارای خاصیت بازی است)
·حلالیت در آب : کاملا حل شونده
نحوه تولید پروپیلن کربنات
روش های متفاوتی برای تولید این ترکیب آلی وجود دارد. اما اصلی ترین و بهترین راه برای تولید آن ترکیب دی اکسید کربن با پروپیلن گلیکول با کاتالیزور استونیتریل است. درباره نوع کاتالیزور در این واکنش، بحث های متفاوتی وجود دارد. مثلا کاتالیست Ce-LA-Zr-O یکی از پر بازده ترین انواع کاتالیزور برای تولید پروپیلن کربنات است.
CH3CHCH2O + CO2 → CH3C2H3O2CO
روش دومی که برای تولید pc استفاده می شود، ترکیب کردن اوره و ۱و۲-پروپیلن اکسید است که در حضور روی استات انجام می شود.
روش سوم نیز واکنش حلقه زایی بین دی اکسید کربن و پروپیلن اکساید است که کاتالیزورهای مختلفی را برای آن می توان به کار برد.
کاربرد پروپیلن کربنات
پروپیلن کربنات در بسیاری از صنایع نقش مواد اولیه و حلال را دارد. اگر این ماده را با آمین ها واکنش دهیم، کاربامات تولید می شود که از آن در موارد مختلفی که در ادامه به آن اشاره می کنیم، استفاده می شود:
۱٫الکترولیت باتری های لیتیومی
۲٫حلال استخراج CO2
۳٫پاک کننده ایزوسیانات
۴٫پاک کننده رزین پلی استری غیر اشباع
۵٫کاتالیست ریخته گری
۶٫کاهش ویسکوزیته در فرایند پوشش دهی
۷٫در گلانت های رس به عنوان افزودنی قطبی
۸٫در صنعت نساجی در نقش پاک کننده
در سنتز پلیمرها به عنوان حلال و واسطه ای در طول فرایند واکنش های مختلف مورد استفاده قرار می گیرد. پروپیلن کربنات قابلیت امتزاج با سایر حلال های معمولی را دارد و ترکیبات ارگانیک را نیز در خود حل می کند.
Pc یک حلاله یونیزه است. چرا که سمیت پایین، پایداری بالا، فشار بخار کم و ثابت دی الکتریک زیادی دارد. از طرفی خورنده نیست و رطوبت را به خوبی جذب می کند.
بسیاری از نمک های قلیایی مانند نمک پتاسیم و نمک سدیم با عملیات الکترولیز در پروپیلن کربنات به دست می آیند.
شستشو و از بین بردن چربی ها
این ماده چه در ترکیب با سایر مواد و چه به تنهایی می تواند یک عامل پاک کننده مناسب باشد. خواصی که پروپیلن کربنات را به یک ماده تمیز کننده تبدیل می کند کاهش تنش سطحی و تطبیق پذیری بالای آن است. از pc در تمیز کردن موارد زیر به کار رفته می شود:
۱٫برد و قطعات الکترونیکی
۲٫پلی استرهای غیر اشباع
۳٫جوهر
۴٫کاربراتور
۵٫پلی اورتان
لاک پاک کن
بسیاری از خانم ها علاقه دارند تا ناخن های خود را با لاک تزیین کنند. از آن جایی که ترکیبات لاک برای ماندگاری بیشتر به گونه ای طراحی شده که در آب حل نشود، پاک کردن آن از روی ناخن می تواند چالش برانگیز باشد. مهم ترین ماده ای ک برای پاک کردن لاک استفاده می شود استون است اما به دلیل آثار نامطلوبی که بر روی پوست باقی می گذارد، چندان توصیه نمی شود.
پروپیل کربنات، اتیل استات و ایزوپروپیل الکل لاک پاک کن های بدون استون هستند که مضرات استون را ندارند اما به دلیل قدرت کمتر، زمان بیشتری برای پاک کردن نیاز دارند.
حلال سبز
حلال های سبز حلال هایی هستند که به محیط زیست آسیبی نمی زنند و در عوض قیمت پایین تری هم دارند. این حلال ها قابل بازیافت، زیست تجدیدپذیر، قدرت بالا و بازدهی خوبی دارند. پروپیل کربنات را می توان در همین دسته قرار داد.
نگهداری پروپیلن کربنات
·دمای محیط باید استاندارد باشد و به دور از نور خورشید نگهداری شود.
·به دور از اکسیدکننده ها، اسیدها و بازها قرار بگیرد.
·محیط نگهداری باید خشک و خنک باشد چرا که پروپیلن کربنات یک ماده قابل اشتعال است.
نتیجه گیری
پروپیلن کربنات ارزش بالایی را در بازار جهانی دارد به طوری که ارزش آن در سال ۲۰۲۱ حدودا ۲۳۹ میلیون دلار تخمین زده می شود. تولیدکنندگان و صاحبان صنایع مختلف در ایران نیز می توانند pc را با کیفیت بالا از فرسان شیمی تهیه نمایند.
فرسان شیمی وارد کننده پروپیلن کربنات ، ارائه دهنده بهترین قیمت پروپیلن کربنات در ایران .
برای مشاوره خرید پروپیلن کربنات و دریافت انالیز پروپیلن کربنات با ما در تماس باشید .